| | ZonêMa/Kirmancki | Türkce | Deutsch | English | | qıthığ | kıtık | | |
| qıyafet | kılık | | |
| qıyamete [Ar.] | kıyamet | Auferstehung, Tohuwabohu | resurrection, rising |
| Qızılbaş [Osm./Far. قزلباش, Qizilbāš] [tar.] | Kızılbaş, Şii Safevi Tarikatı müridleri (15. yüzyılın ortaları), isimleri Safevîyye tarikatının Şeyhi ve Şah İsmail'in babası olan Şeyh Haydar’dan (yaklaşık 1460 - 1488), on iki katlı karakteristik kırmızı başlıktan (Far. Tark-e Ḥaydarī, Haydar'ın kaskı) geliyor.
Onları ilk olarak Azerbaycan’ın Türkmen göçebe kabilelerinden, daha sonra imparatorluklarının tüm bölgelerinden askerliğe aldılar.
Kızılbaş terimi artık bir etnik gruba atıfta bulunmamakta ve bazı bölgelerde Şii ve Alevilerle eşanlamlı olarak kullanılmaktadır (örneğin Türkiye'de) | Kizilbasch (Qizilbasch), "Rotköpfe", seit etwa Mitte des 15. Jahrhunderts zum Teil fanatische Anhänger des schiitischen Sufi-Ordens der Safawiden, die diese zuerst aus den turkmenischen Nomadenstämmen Āzarbāydschāns, später jedoch aus allen Regionen ihres Reiches rekrutierten. Ihr Name leitet sich von der charakteristischen roten Kopfbedeckung (pers. Tark-e Ḥaydarī‚ Haydar'scher Helm) mit zwölf Zwickeln her, die der Vater Şah İsmail’s und und ihr Ordensmeister Şeyh Haydar (um 1460–1488) eingeführt haben soll.
Der Ausdruck Qizilbasch bezieht sich heute nicht mehr auf eine ethnische Gruppe und wird in bestimmten Regionen als Synonym für die Schia und Aleviten verwendet (z.B. in der Türkei) | Qizilbash or Kizilbash, "Red Head", since about the middle of the 15th century partly fanatical followers of the Shiite Sufi order of the Safavids, who first recruited them from the Turkmen nomadic tribes of Azerbaijan, but later from all regions of their empire. Its name is derived from the characteristic red headgear (Pers. Tāj-e Ḥaydar, Haydar's Crown) with twelve gussets, which the father Şah İsmail’s and her spiritual leader Shaykh Haydar (around 1460–1488) are said to have introduced.
The term Qizilbash is no longer refers to an ethnic group and is used in certain regions as a synonym for the Shia and Alevis (e.g. in Turkey) |
| Qızılkilise (Qısle) [e.] | Nazımiye | Nazımiye | Nazımiye |
| qızayene (qızen-, qıza-, -qız- ), qıjayene [f.] | kızarmak, cızırdamak, kızararak cızırdamak, çızırdayarak kızarmak | | |
| qızdan [e.] [zool.] | dişi köpeğin cinsellik arzusu veya belirtisi | | |
| qızdayene [zool.] | kedi ve köpeğin çiftleşme dönemi | | |
| qıznayene (qıznen-, qızna-, -qızn- ) [f.] ) | kızartmak, cızırdatmak, kızartarak cızırdatmak, çızırdatarak kızartmak | | |
| qızqızık | çığırtkan | | |
| qızvan [bot.] | bir ağaç türü | | |
| qab (qav) [e.] | kap 1) içi gaz, sıvı veya katı herhangi bir maddeyi alabilen oyuk nesne 2) kap kacak 3) türlü şeylerin taşınması veya saklanması için kullanılan torba, kılıf, çanta, sepet, sandık vb. 4) kapak, cilt | 1) Behälter, Gefäß 2) Schüssel 3) Überzug 3) Einband, Buchdeckel, Hülle | 1) receptacle, container 2)pots and pans 3) cover 4) binding, book cover |
| qabın | kaplı, kaplanmış, kaplama | bedeckt, gedeckt, übersät, besät | covered, coated, plated |
| qabala [Ar. → 1] [İng. → İbr. → 2] [din. → 3,4] | kabala 1) götürü iş, toptan 2) doğaüstü varlıklarla ilişki kurma sanatı 3) yahudilerde, yazılı olarak konulmuş olan Tanrı kanunlarının yanında, ağızdan ağıza geçen din buyruklarının, İbrani felsefesinin ve efsane yazılarının tamamı 4) bu öğretinin yandaşlarının tamamı | | |
| qabas [e.] | Osmanlı askeri | | |
| qabilêt | yetenek | Fähigkeit, Begabung | ability |
| qabine | kabine | | |
| qablo | kablo | | |
| qabu awe ra çarnayene | kapları suda çevirmek, durulamak | | |
| qabze | kabza | | |
| qabzerik | hacim (cisimlerin boşlukta kapladığı yer) | Volumen | volume |
| qadaxane | boy poslu, iri boylu | | |
| qadi [Ar.] | kadı (tanzimat'a kadar her türlü davaya, Tanzimat ile Medeni Kanun arasındaki dönemde ise yalnız evlenme, boşanma, nafaka, miras davalarına bakan mahkemelerin başkanları) | Kadi, Richter | cadi (qadi), judge |
| qae, serba ke nas nêkenane (nêkon), hes mekeri? | 1) yahu tanımadığım için sevmeyeyim mi? 2) tanımıyorum diye sevmeyecek değilim ya | | |
| qafıka şıknayene | kafasını kırmak | | |
| qafıka şikiyayene | kafası kırılmak | | |
| qafıka bışıkne | kafasını kır | | |
| qafıke (qafe, qafa, qafı) [d.] [anat.] (2) | kafatası, baş, kafa | Schädel | skull, cranium |
| qafa thalaye | boş kafa | | |
| qafe [Fr. → Tr. → Ar.] | kafe, kahve içilen yer | Café | coffee |
|
|
