| Türkce | ZonêMa/Kirmancki |
| derneklerin binalarıdır | bonê komelanê |
| derneklerin binalarını | bonanê komelu |
| derneklerin binası | bonê komelu |
| ders | derse [d.] [Aram./Süry.] |
| ders almak | werde pê (ey werde pê - o dersini aldı) |
Dersim (Tunceli çevresindeki alan). Yerleşik halk (bunun yanında Dersim dışında kalan diğer tüm alevi kesimi) ve diasporası kendilerine dayatılan “Türk, Kürt, Ermeni, Zaza” kimlikleri genel ve büyük bir çoğunluk olarak reddederler. Tüm sözlü tarih araştırmaları bu durumu ispatlar.
Ìnançsal bir üst kimliğin ifadesi “Dersimlilik-Alevilik” olarak tanımlanır. Bu temelde, Türkleri “sunni” manasında “Tırk” olarak tarif ederler. Civar Kürtleri de yine şafii manasında “Khurr” ve yine aynı dili konuştuğu halde civar ve komşu bölge Zazalarını “Zazayê Bıngolü, Zazayê Paloy” şeklinde, kendi dışında ”öteki” bir kimlikle tarif ederler. | Dêsım (Dêrsim, Dêsim) [e.] [coğ.] [tar.] |
| Dersim 1937-38 Sözlü Tarih Projesi | Dêsım 1937-38 Projeyê Tarixê be Qesey (http://dersim-tertele.com) [tar.] |
| Dersim ağzı (dili anlamında) | fekê Gola Dêsımi |
| Dersim haberleri | xeberanê Dêsımi |
| Dersim itikatı, Dersim inancı | itiqatê Dêsımi (yitiqatê Dêsımi, yitiqatê Kırmanciye) [din.] |
| Dersim Kalesi. Dersim ocaklarının icralarında ve Dersim halk ezgilerinde İç Dersim'in tanımı | Khela Dêsımi [tar.] |
| Dersim sarımsağı (Munzur veya Ovacık sarımsağı, yabani sarımsak, dağ sarımsağı). 1980’li yıllarda keşfedilen, 1500-2000 metre yükseklikte kendiliğinden yetişen dağ sarımsağı. Munzur Dağları’nda yetişen ender bitki türlerinden biri. | şirê Desımi (şirê Munzuri, şirê Puluri, şirê koy) (Allium Tuncelianum, Allium Dersimianum) [bot.] |
| Dersim'de bir aşiret adı, Ariyan aşireti | Areyizu |
| Dersim'de bir aşiret, Alan aşireti | Alu |
| Dersim'de bir ziyaret yeri. Hızır ile Bozat’ın (Hızır'ın atı) bu gölde olduğuna inanılan göllerden biri, dilek edilir, kurbanlar kesilir. | Yıxır Gol [din.] |
| Dersim'de Kurmanci konuşan alevi kürtlerin (Kırdaşki'ler) Dersim'lilerin konuştuğu dile kullandıkları bir dil tanımı | Dêsımki (Dêsimki) [tar.] |
| Dersim'de Kurmanci konuşan alevi kürtlerin (Kırdaşki'ler) Dersim'liler için identite olarak kullandıkları bir kimlik tanımı | Dês(ı)man (Dês(i)man) [tar.] |
| Dersim'in dağları | koê Dêsımi (Dêsimi, Dêrsimi) |
| Dersim'in Çemişgezek ilçesi. Isim Bizans Kralı Johannes Tzimiskes, ermenice tschemschkik "küçük" anlamındandan gelmektedir. | Çemişgezeg [e.] [coğ.] [Erm.] |
| Dersim'li | Dêsımıc, Dêsımız (Dêrsımıc, Dêrsımız) [e.] |
| Dersim'li (Desim'li) | Dêsımıce, Dêsımıze (Dêrsımıce, Dêrsımıze) [d.] |
Dersim'li bir aşiret reisi. Rivayete göre Khalmem henüz çocukken Şıh Hasan’ın yanına çoban olur. Büyüyünce Şıh Hasan’ın kızı Sure ile evlenir.
Bugünkü adı Günlüce olan köy, Khalmem kerametleri sonucu sır olup Khalmem adını alır. Bu isim, Khalmem’in “sır olmasından” sonra, onun anısına köye verilmiş.
| Khalmem [e.] [tar.] |
| dert | derd [e.] [Far. → Orta Far.] |
| dert ortağı | hemderd [Far.] |
| dert, hüzün, yara | tharve |
| Derviş Baba, Kureyşan aşiretinden, Varto'lu şair. 1938 Goşkar (yeni ismi Yarlısu) doğumludur. 6 kardeşden en küçüğü idi. 1985 yılına kadar Varto da yaşayan Baba Dewrêş geriye kalan yaşamını Ìzmir'de sürdürür. Küçük yaşta anne ve babasını kaybeder. Gulizar Hanım ile evlenir, 8 çocuğu olur. Kabri İzmir de Çiğli mezarlığındadır. | Dewreş Baba (1938, Goşkar/Gımgım - 03/1999) [tar.]
 |
| Derviş Cemal Ocağı (Seyyid Cemal). | Derviş Cemalan [din.] |
| derviş Süleyman’ın konuğu | meymanê dewrêş Sılemani [din.] |
| desen | desen |
| desenli başörtüsü | yazma |
