| | ZonêMa/Kirmancki | Türkce | Deutsch | English ^ | | mey [d.] [Far. → Orta Far.] | şarap | Wein | wine |
| vayın [sıf.] | rüzgarlı | windig | windy |
| guliya werdi [anat.] [zool.] | nefes borusu, yemek borusu | Luftröhre, Speiseröhre | windpipe, bronchial (or air) tube, trachea |
| pençerey cadaiyê? [ç.] | pencereler kapalı mıdır? | Fenster geschlossen? | windows closed? |
| pençerey [ç.] | pencereler | Fenster | windows |
| pençere [e.] [Far.] | pencere | Fenster | window |
| weşütene (şün- we, şüt- we, weşüy- ) | sarmak, yumak/rulo yapmak | aufwickeln | wind up, roll up, coil up |
| dara çerdene [bot.] | söğüt agacı | Weidenbaum | willow tree |
| razi (raji) [sıf.] [Ar.] | razı, hoşnut, memnun | einverstanden, befriedigt, bereitwillig, zufrieden | willing, contendet, content, assent, agreeable, satisfied, pleased |
| nêtker/e [e./d.] | niyetci, arzulayan | Williger/in | willer |
| berriye | yabani doğa | die Wildnis | wilderness |
| yabani [sıf.] [Far.] | yabani, yabanıl | wild | wild, savage |
| mamuxe [d.] [bot.] | yaban eriği | wilde Pflaume, Wildpflaume | wild plum |
| sekoke [d.] [bot. Pyrus pyraster, Pyrus achras] | ahlat (yaban armudu, çakal armudu, çördük çöp, dağda büyüyen armut) | Wildbirne, Holzbirne | wild pear |
| xulorige [d.] [bot.] | yaban bezelyesi | wilde Erbse | wild pea |
| calancere [d.] [zool.] | yabani arı | wilde Biene | wild bee |
| zerdaliye [d.] [Far.] | zerdali | wilde Aprikose | wild apricot |
| wehşi [Eski Far. → Orta Far.] | vahşi, yabani | wild | wild |
| najniye (naçıke, nacıke, niyajniye, najık) [d.] | yenge (amca eşi) | Frau des Onkels (väterlicherseits) | wife of uncle |
| Zarife Xanım [d.] [tar.] | Zarife Hanım, şair ve savaşçı Alişer Bey’in karısı. Koçgiri (Hasenan aşireti) İmranlı, Azgêr köyünde dünyaya gelir.
Koçgiri Hareketi’nin yenilgisinin ardından Alişer ile birlikte kaldığı Feri Palaxine'deki mağarada, Sey Rıza’nın yeğenlerinden Zeynel Xıdê yê Murti ve yanındaki bir grup arkadaşı (Efendiye Wankê, Misto torne surê, Celoy use) tarafından 09.07.1937 tarihinde öldürülür. | Ehefrau des Dichters und Kämpfers Alişer | wife of the poet and fighter Alişer |
| cêniye (ceni) | evli kadın, karı eş | Ehefrau | wife |
| viyayemendi [d.] | dul kalan (bayan) | verwitwete | widowed (women) |
| viyamendi [e.] | dul kalan (erkek) | verwitweter | widowed (man) |
| viya [sıf.] | dul | Witwe(r) | widow(er) |
| hira [sıf.] | geniş, eni çok olan, enli, vâsi | breit, weit, groß, geräumig, umfangreich | wide, broad |
| odê hiray [ç.] | geniş odalar | breite Zimmer | wide rooms |
| oda hiraye | geniş oda | breites Zimmer | wide room |
| zerriçepel [sıf.] | kötü kalpli, kötü yürekli, yüreği bozuk | böse, böswillig | wicked, black-hearted, evil-minded, evil-disposed, ill-hearted, malevolent, malicious |
| fekeçepel [sıf.] | ağzıbozuk, küfürbaz, boşboğaz | Schandmaul, Lästermaul, schwatzhaft | wicked (or malicious, loose, slanderous) tongue, vicious tongue, talkative |
| fitıl (fitıl) [Ar.] | fitil 1) lambada, kandilde ve mumda yağın, çakmakta benzinin yanmasını sağlayan, türlü biçimlerde bükülmüş veya dokunmuş pamuktan yapılan genellikle yağ çekici madde 2) derin yaraların tedavisinde, yara içine salınan steril gazlı bez şeridi 3) anüse konulan donmuş yağ kıvamında ve koni biçiminde ilaç 4) eskiden topları ve şimdi lağımları ateşlemekte kullanılan kaytan biçiminde tutuşturucu madde 5) kumaşın altına kaytan biçiminde bükülmüş bir şey koyup üstten dikerek yapılan kabartma yol 6) koltuk, sandalye vb. oturulan eşyanın yapımında dikiş veya çivileri gizlemekte kullanılan şerit 7) yollu bir biçimde dokunmuş kumaş 8) elli kâğıtla oynanan ve en az sayısı olanın kazanması kuralına dayanan bir iskambil oyunu 9) eskimiş: 0,0125 gram olan ağırlık ölçü birimi | Docht, Zündschnur, Lunte, Mull, Zäpfchen, Paspel | wick, fuse, suppository, piping, edging |
|
|
